OPENBARE LEZING  over zingeving in een multiculturele schoolomgeving    over oude verhalen en eigentijds onderwijs      

In een serie bijeenkomsten willen we in dit en volgend verenigingsjaar reflecteren op de mogelijkheden, het nut en de noodzaak van inclusieve activiteiten op school , activiteiten die recht doen aan de diversiteit en voor alle betrokkenen zinvol en zingevend kunnen zijn. En dat op een manier die het sociale klimaat op de school ten goede komt.

Op 15 februari organiseren we als start van dat traject een inspiratiebijeenkomst in de vorm van een openbare lezing of mini-conferentie. Tijdens die bijeenkomst willen we stil staan bij de vraag waarom mensen verhalen vertellen, waarom ze dat altijd gedaan hebben en hoe in die oorspronkelijke oude verhalen fundamentele thema's aan de orde gesteld worden, thema's die ook in deze tijd nog steeds actueel zijn en een zinvolle rol kunnen spelen bij de persoonsvorming of identiteitsontwikkeling van leerlingen.
Daarvoor hebben we  de emeritus hoogleraar interculturele literatuurwetenschap mw. dr. Mineke Schipper uitgenodigd. Mineke Schipper, wiens boeken in allerlei talen over de hele wereld zijn uitgegeven, schrijft met name over hoe verhalen, beeldspraak, spreekwoorden, grappen, etc. beelden over de mens, over de man en de vrouw, over leven en dood, en andere levensvragen creëren, in stand houden en tegelijkertijd ter discussie stellen.  Mede a.d.h.v. haar laatste boek, "de heuvels van het paradijs", zal zij een inleiding geven over de hoe verschillende verhalen uit verschillende religies /culturen op elkaar betrokken kunnen worden. 
Na de lezing gaan we met elkaar in gesprek over welke mogelijkheden een interculturele en interreligieuze dialoog biedt om op de scholen zinvol met zingevingsactiviteiten aan de slag te gaan. We zullen een of meerdere gasten uitnodigen om vanuit hun ervaring op het verhaal van mevrouw Schipper te reageren. 

Kijk hier voor meer informatie waarom we inclusiviteit en de multiculturele en multireligieuze school de komende tijd een centrale plaats geven in onze activiteiten. 

(geplaatst 29-01-2019)

Oude verhalen en eigentijds onderwijs

Als mensheid delen we een gezamenlijke geschiedenis, een geschiedenis die aantoonbaar te maken heeft met de kleine lichaamsverschillen van mannen en vrouwen, die grote gevolgen hebben gekregen. Hoe over die verschillen gedacht is en wat die verschillen in de praktijk gingen betekenen, wordt uitgelegd in de oorsprongsverhalen van verschillende culturen. Ze geven antwoord op vragen als: Waar komen de eerste mensen vandaan? Wie heeft ons gemaakt? En waarom zijn er mannen en vrouwen? Door de eeuwen heen hebben vooral de mannelijke vertellers, kunstenaars en geleerden hun licht laten schijnen op die verschillen, en dat gebeurt ook in de oorsprongsverhalen over en commentaren op lichaamsdelen die ze zelf niet hadden. 

Het verhaal van Adam en Eva is een van die oorsprongsverhalen, een fascinerend verhaal, dat een zichtbaar stempel gedrukt heeft op onze eigen samenleving, en nog. Het mooie in de boodschap van het vroege christendom was dat elke mens kostbaar is en ertoe doet, man, vrouw, vrije of slaaf. Die boodschap stond ook toen al haaks op de bestaande klassensamenleving en is nog altijd actueel. Helaas zijn vanuit macht en belangen op dit verhaal vaak interpretaties losgelaten met een heel andere boodschap. Die boodschap blijkt verrassend aan te sluiten bij vergelijkbare boodschappen in andere culturen. 

De lerarenvereniging Sint Bonaventura heeft Mineke Schipper uitgenodigd om haar kennis van oude verhalen en hun functie in de samenlevingen waarin ze ontstaan zijn met ons te delen. 

Vervolgens zal Nikita Shahbazi (41) reageren op de lezing van Mineke Schipper. Nikita Shahbazi vluchtte op haar vijftiende met haar broer en ouders uit Iran naar Nederland. Dansen en yoga hielpen haar om in haar kracht te staan en haar draai in haar nieuwe land te vinden. Zij heeft sociale psychologie gestudeerd en heeft ervaring als fotojournaliste, als consultant bij de Verenigde Naties en als mensenrechtenactiviste. Via haar stichting IMOVE Foundation legt zij momenteel toe op midfullness-, yoga- en danstherapie voor vluchtelingenkinderen.

Daarna gaan we in gesprek over hoe we als leraren in de hedendaagse multiculturele en multireligieuze klassensituatie op een voor iedereen zinvolle wijze met oorsprongsverhalen van verschillende culturen om kunnen gaan.  

Waar: Hoofdkantoor AOb, Sint Jacobsstraat 22 35 UTRECHT

Wanneer: Vrijdag 15 februari. Inloop vanaf 14.00 uur; aanvang: 14.15; borrel 17.30 - 18.30

Aanmelden: Bona-leden die ook naar de ledenvergadering gaan kunnen zich aanmelden op de AOb-site. AOb leden kunnen daar ook terecht. Alle anderen kunnen zich aanmelden door een mail te sturen naar info@SintBonaventura.nl. U ontvangt dan van ons een bevestiging en de laatste informatie.

Anne Wijngaard schrijft in haar recensie van het boek Heuvels van het paradijs. Een geschiedenis van macht en onmacht: 
"De auteur beschrijft hoe in allerlei culturen over het vrouwelijk lichaam werd gedacht en put daarbij zowel uit primaire en secundaire literaire bronnen als uit beeldhouw- en schilderkunst. Al snel wordt duidelijk dat het vrouwelijk lichaam sinds mensenheugenis beurtelings wordt bewonderd en verguisd, vereerd en begeerd, en dat de beeldvorming te maken heeft met onmacht of macht in de man-vrouwverhoudingen. Boeiend verslag van gedegen en veelomvattend literatuuronderzoek. Interessant zijn ook de eigen ervaringen van de schrijfster zelf, vanuit de periode die zij doorbracht in Congo. Fascinerende verhalen en afbeeldingen, maar ook veel gruwelijke details. De auteur (1938) was hoogleraar interculturele literatuurwetenschappen aan de universiteit van Leiden, en schrijft zowel fictie als non-fictie. Een van haar eerdere boeken werd een internationale bestseller."

Op de achterkant van het boek lezen we:
"Sinds mensenheugenis is het vrouwelijk lichaam begeerd, bewonderd, gebruikt en misbruikt, en de reclame kan niet zonder. Mannen en vrouwen hebben elkaar altijd nodig gehad, maar waarom kregen mannen meer macht dan vrouwen? Antwoorden op die vraag hebben alles te maken met anatomie. Door de eeuwen heen hebben mannelijke vertellers, kunstenaars en geleerden hun licht laten schijnen op lichaamsdelen die ze niet hadden: borsten, baarmoeders en vulva’s. Ook de populaire cultuur is er altijd dol op geweest. Vrouwelijk commentaar op het eigen lijf was tot voor kort opvallend zeldzaam.

De vrouwelijke sekse heeft, naast menselijk leven en seksuele lust, angsten gebaard: angst voor de magie van tepels, maagdenvlies en menstruatiebloed. Angst voor duistere gangen vol schrikbarende begeerte, waarin het meest kwetsbare mannelijke deel heldhaftig zijn weg moest zoeken. Angst voor afhankelijkheid van moeders en andere vrouwen. Bij wijze van geruststelling heeft de mythologie mannelijke scheppers bedacht en is vrouwen de toegang tot openbare functies vaak ontzegd vanwege hun ‘afwijkende’ anatomie.

Wie zich in deze rijkgeschakeerde erfenis van macht en onmacht verdiept, raakt bevangen door intens medelijden met de mensheid. Dit onthullende (en soms hilarische) werelderfgoed biedt niet alleen helder inzicht in de wereld van vóór #MeToo, maar ook in de manier waarop we, bewust of onbewust, vandaag nog vaak met elkaar omgaan."